Ook last van het What-the-hell effect?

Je zou er toch maar ééntje eten? Waarom heb je dan het hele pak met chocoladekoekjes leeg gegeten?

Niet je maag(honger), maar je hersenen hunkeren naar die koekjes

Stel je hebt een drukke werkdag achter de rug en doet op de terugweg nog even snel de boodschappen. Toevallig zijn jouw favoriete koekjes in de aanbieding en die neem je ook mee.
Toen je thuiskwam beloofde je jezelf dat ik er één mocht voordat je het avondeten klaar zou gaan maken. Je had al aardig wat trek en toen de eerste op was, greep je bijna direct weer naar de zak voor een tweede – want een extra koekje kan toch niet zoveel kwaad? Maar voordat je het doorhad, pakte je nog een derde … en een vierde … en toen gebeurde er iets geks.
Opeens dacht je “pff ik heb er nu al zoveel gehad, dan kan ik net zo goed de hele zak leeg eten,” en toen vrat je je helemaal misselijk aan chocoladekoekjes. Compleet onnodig (en ongezond) natuurlijk, en daarom schaamde je je achteraf een beetje tegenover jezelf. Want waar was mijn zelfcontrole gebleven, ik zou er toch maar eentje eten? Waarom is nu dan opeens toch de hele zak leeg?

Klinkt deze situatie je bekend? Dit was namelijk een uitstekend voorbeeld van het ‘what-the-hell-effect’ en het is zonder twijfel iedereen wel eens overkomen. Deze term is in de jaren ‘80 verzonnen door twee gedragspsychologen. Wat ze ermee bedoelen is het volgende:
Je stelt een doel voor jezelf:
“Ik mag één koekje eten.”
Je zegt tegen jezelf dat het niet zo erg is om een heel klein beetje je doel voorbij te gaan:
“Nog een koekje kan geen kwaad, toch?”
Je verlegt de grens steeds verder voor jezelf:
“Nog eentje dan. Oké misschien toch nog een extra. Vooruit, nog eeeentje.”
Voor je gevoel ben je nu al zo ver je doel voorbij dat het je allemaal niet meer uitmaakt:
“Laat ook maar, nu kan ik net zo goed blijven eten.”
Je verliest alle zelfcontrole
“Ik ben nu al halverwege het pak, dan kan ‘ie eigenlijk ook wel gewoon op.”

Omdat je je niet aan je doel had gehouden, ben je teleurgesteld, en gaan je HERSENEN vliegensvlug op zoek naar een manier om JE BETER TE LATEN VOELEN. En wat laat je op dat moment het snelst beter voelen? Nou, vaak is datgene juist precies dat wat je probeerde te voorkomen: VEEL ETEN! Mindfulness helpt je om niet in deze valkuil te stappen.

Met gezonde groet,
Gerda Kamphuis, Personal Health Coach
PuurGezond gewichtsconsulent, coach emotie-eten,
Mindful Based cognitieve therapeut,
natuurvoedingsconsulent en coach voeding in de overgang